Autorem wpisu jest: Dorota Mrówka
PÅ‚ynny, gÄ™sty, jasny, ciemny, sÅ‚odki lub „ostry”, zdrowy i smaczny. Traktowany jako dar bogów, symbol wszelkiej pomyÅ›lnoÅ›ci i szczęścia. Odrobina sÅ‚oÅ„ca zamkniÄ™ta w sÅ‚oiku, pachnÄ…ca kwiatami. Miód.
Towarzyszy nam od wieków, a przez wiele kultur traktowany byÅ‚ jako pierwszy pokarm czÅ‚owieka. NiezbÄ™dny skÅ‚adnik wykwintnej kuchni, przez stulecia traktowany jako przyprawa do miÄ™s, ryb i warzyw, a także doskonaÅ‚y konserwant żywnoÅ›ci. Dzisiaj powoli wraca do Å‚ask i staje siÄ™ ważnym elementem naszej diety.
Czym jest ta niezwykÅ‚a substancja? Efektem pracy milionów pszczóÅ‚, które przetwarzajÄ… nektar kwiatowy lub inne sÅ‚odkie soki roÅ›linne. Owady gromadzonÄ… go w plastrze, gdzie ulega dojrzewaniu. Aby jednak jedna kropla miodu wpadÅ‚a do komórki plastra pszczoÅ‚a musi odwiedzić kilka tysiÄ™cy kwiatowych kielichów. Jakość i rodzaj miodu zależą od tego, z jakich kwiatów pszczoÅ‚y spijajÄ… nektar. Mamy wiÄ™c miody nektarowe (kwiatowe), spadziowe i mieszane (nektarowo-spadziowe lub spadziowo-nektarowe).
Miód kwiatowy jest przeważnie jasny (nieliczne jego rodzaje majÄ… odcieÅ„ od ciemnożóÅ‚tego do brÄ…zowego). Odznacza siÄ™ wyraźnym aromatem. Miody takie odbiera siÄ™ z ula zaraz po przekwitnieniu danej roÅ›liny miododajnej.
Miód rzepakowy – w stanie pÅ‚ynnym ma kolor sÅ‚omkowy. Krystalizuje siÄ™ szybko, w ciÄ…gu kilku dni po odbiorze, a wtedy nabiera biaÅ‚ego lub kremowego koloru oraz drobnoziarnistej, mazistej konsystencji. Zalecany jest przy chorobach serca, dziaÅ‚a leczniczo na niewydolność naczyniowÄ…. Zawarta w nim cholina usuwa tÅ‚uszcze z wÄ…troby i wzmaga dziaÅ‚anie pÄ™cherza żóÅ‚ciowego. Przyspiesza również leczenie wrzodów dwunastnicy i żoÅ‚Ä…dka.
Miód wrzosowy – w stanie pÅ‚ynnym ma kolor ciemnobrunatny, jest dość gÄ™sty. Po skrystalizowaniu staje siÄ™ pomaraÅ„czowy lub ciemnobrunatny. Posiada lekko gorzkawy, ostry smak i wyraźny zapach kwiatów wrzosu. Stosuje siÄ™ go w schorzeniach jamy ustnej i gardÅ‚a, dziaÅ‚a także moczopÄ™dnie.
Miód gryczany – nadaje siÄ™ do wyrobu miodów pitnych. Posiada ciemny kolor, od herbacianego do brunatnego. Po skrystalizowaniu staje siÄ™ brÄ…zowy. Konsystencja zmienia siÄ™ w gruboziarnistÄ…, ale na powierzchni czÄ™sto pozostaje warstwa rzadkiego miodu. Ma silny zapach kwiatu gryki i ostry, lekko piekÄ…cy smak. Zawiera dużo rutyny i nazywany jest „przedÅ‚użaczem życia”, pomaga w przyswajaniu witaminy C, reguluje przepustowość Å›cianek krwionoÅ›nych naczyÅ„ wÅ‚osowatych, przeciwdziaÅ‚a miażdżycy. Zalecany jest również w przypadku nerwic i stanów wyczerpania psychicznego.
Miód akacjowy – w stanie pÅ‚ynnym ma jasnosÅ‚omkowy kolor, dÅ‚ugo siÄ™ nie krystalizuje. W stanie skrystalizowanym nabiera kremowej barwy. Stosowany jest w zaburzeniach trawienia, przy schorzeniach żoÅ‚Ä…dka i jelit. Wykorzystuje siÄ™ go również przy schorzeniach nerek i dróg moczowych.
Miód lipowy – w stanie pÅ‚ynnym ma kolor żóÅ‚ty lub zielonkawożóÅ‚ty, a po skrystalizowaniu – żóÅ‚topomaraÅ„czowy lub brunatny oraz drobnoziarnistÄ…, krupkowatÄ… konsystencjÄ™. Jest ostry w smaku, z lekkÄ… nutÄ… goryczki. DziaÅ‚a antyseptycznie i uspokajajÄ…co. Stosuje siÄ™ go w leczeniu chorób ukÅ‚adu oddechowego, zalecany przy zapaleniu oskrzeli i pÅ‚uc. Usuwa kaszel, pomaga także w przypadku przeziÄ™bieÅ„, grypy i stanów zapalnych bÅ‚on Å›luzowych.
Bardzo czÄ™sto spotykane sÄ… również miody spadziowe – gÅ‚ównie z jodÅ‚y i Å›wierka, ale także z drzew liÅ›ciastych. Miody tego typu powstajÄ… przy wspóÅ‚udziale mszyc żywiÄ…cych siÄ™ sokiem drzew. Miody spadziowe z drzew iglastych zawierajÄ… substancje lecznicze stosowane w schorzeniach dróg oddechowych. Najczęściej sÄ… dość ciemne, z zielonkawym lub szarym odcieniem. W miodach spadziowych znajduje siÄ™ znaczny procent cukru zÅ‚ożonego, melezytozy, zwanego też cukrem modrzewiowym, którego nie ma bÄ…dź jest w nieznacznej iloÅ›ci w miodzie nektarowym.
W postaci pÅ‚ynnej miód nosi nazwÄ™ patoka, w postaci skrystalizowanej – krupiec. Podobnie, jak inne inne produkty pszczele, ma wÅ‚asnoÅ›ci lecznicze – m.in.: wzmaga u dzieci rozwój umysÅ‚owy i zwiÄ™ksza odporność na choroby. Ze wzglÄ™du na dużą zawartość cukrów prostych: glukozy i fruktozy, miód jest czÄ™sto stosowanym lekiem w chorobach serca. Również pomaga w leczeniu wrzodów żoÅ‚Ä…dka i dwunastnicy, wÄ…troby oraz chorób oczu.
Dzisiaj miód wykorzystywany gÅ‚ównie jako dodatek do wypieków i deserów, w dawnych czasach natromiast stosowany byÅ‚ na równi z solÄ… do przyprawiania daÅ„ miÄ™snych, farszów lub fasoli. Hindusi wykorzystywali go czÄ™sto jako Å›rodek konserwujÄ…cy – posmarowane miodem miÄ™so można byÅ‚o przechowywać nawet przez caÅ‚y rok. Dość wczeÅ›nie dostrzeżono również możliwość wytwarzania z miodu wyÅ›mienitego napoju alkoholowego – wystarczyÅ‚o tylko zmieszać miód z wodÄ… i odstawić na jakiÅ› czas…